– Czy to bunt?
– Nie, Sire, to rewolucja.

To najbardziej znane streszczenie wypadków 14 lipca 1789, obok sławnego „rien” pod tą datą w dzienniku Ludwika XVI. „Nic” dość powszechnie uznawane jest za komentarz do braku sukcesów na polowaniu, a nie całkowite lekceważenie wypadków pamiętnego dnia, ale i tak rozpala wyobraźnię, bo władca myślący głównie o rozrywce w sytuacji, kiedy w kraju się gotuje, nie wystawia sobie najlepszego świadectwa. Zwłaszcza że przytoczona powyżej wymiana zdań, która miała się odbyć tegoż dnia wieczorem, świadczy o niewielkim zaangażowaniu. A przecież niepokoje trwały już niemal od początku roku – Rewolucja nie wybuchła nagle w połowie lipca.

Co do powyższego cytatu o charakterze paryskich zamieszek, to jakkolwiek jest ona sławny, tak jak w wielu podobnych przypadkach nie wiadomo, jak naprawdę brzmiała rozmowa między królem a Frédérikiem de Liancourt (od 1792 księciem de La Rochefoucauld), który powiadomił Ludwika o wydarzeniach w Paryżu. Czy król użył łagodniejszego słowa émeute (rozruchy, zamieszki) czy mocniejszego révolte (bunt)? A może najistotniejsze – jak uważał Albert Camus półtora wieku później – nie jest, co powiedział król, ale co odpowiedział de Liancourt, po raz pierwszy odróżniając rewolucję od przelotnych niepokojów czy nawet buntów, widząc w tym, co się działo w Paryżu zjawisko znacznie szersze i poważniejsze?

Jest też wielce prawdopodobne, że to nie była wymiana zdań w cztery oczy, ale plus minus takie wypowiedzi padły podczas rozmowy Liancourta (zaufanego przyjaciela Ludwika, zwolnionego częściowo z etykiety) z trójką braci: królem, hrabią Prowansji (późniejszym Ludwikiem XVIII) i hrabią d’Artois (późniejszym Karolem X). Liancourt, który skądinąd był zwolennikiem daleko idących reform, zapewne opowiedział wtedy również, że głównym czarnym charakterem dla ludu jest najmłodszy z królewskich braci, hrabia d’Artois, co w efekcie postawiło go na czele emigracyjnej, radykalnie rojalistycznej frakcji i armii. Na pewno opowiadał o głodzie, który wygonił paryżan na ulice, o niezadowoleniu ze zbyt wolno postępujących reform. I ostrzegł królewską rodzinę przed tym, że te zamieszki będą czymś więcej niż wszystkie dotychczasowe – choć może nawet on nie przewidywał jeszcze wtedy, wieczorem 14 lipca 1789 roku, jak bardzo „rewolucja” wstrząśnie posadami Francji, a i świata. Ani że zburzenie Bastylii – nie dla uwolnienia kogokolwiek z jej więźniów, bo nie siedział tam nikt dla ludu czy nawet stanu trzeciego ważny, ale dla zmiecenia z powierzchni ziemi symbolu tyranii – stanie się tak ważnym symbolem.

Kiedy w 1833 roku parlament francuski debatował nad przyznaniem finansowej gratyfikacji żyjącym jeszcze osobom uczestniczącym w zburzeniu Bastylii, markiz de La Fayette przywołał cytowany dialog w wymianie zdań z Gaëtanem de La Rochefoucauld, synem de Liancourta i jest to chyba najwcześniejszy pewny zapis tej anegdoty, aczkolwiek wcześniej podobne opowieści krążą w drukach ulotnych, przekazach ustnych, rękopisach. U dziewiętnastowiecznych historyków okresu rewolucji i cesarstwa pojawiają się następnie różne warianty, wszystkie jednak sprowadzają się do jednego: 14 lipca 1789 rozpoczęło się coś, co nie miało precedensu w historii, mimo że ludzkość widziała najróżniejsze rewolty, a nawet spadające królewskie głowy. Co skądinąd nawet radykalnym rewolucjonistom roku 1789 wcale się nie marzyło.

A Liancourt de la Rochefoucauld po krótkim okresie umiarkowanej działalności rewolucyjnej, a następnie kilkuletniej emigracji w Stanach Zjednoczonych, wrócił do Francji w 1800 roku, i przez cały okres Konsulatu i Cesarstwa, a następnie również Restauracji zajmował się głównie działalnością charytatywną, propagowaniem szczepionek i innych działań prozdrowotnych, reformami więziennictwa, edukacji, abolicją niewolnictwa i innymi pożytecznymi sprawami. Zmarł w 1827 roku.